Θωμάς Προκοπάκης - Χειρουργός γυναικολόγος-μαιευτήρας
Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η μέθοδος επιλογής για ένα νέο ζευγάρι στο οποίο έχουν αποτύχει προσπάθειες σύλληψης στο σπίτι, τυχόν σπερματεγχύσεις ή άλλες θεραπείες. Η επιλογή φυσικά του ζευγαριού που θα μπει στη συγκεκριμένη διαδικασία πρέπει να γίνεται προσεκτικά και αφού έχουν εξαντληθεί τα απαραίτητα χρονικά περιθώρια, πολλές φορές άμεσα όταν συγκεκριμένες εξετάσεις του ζευγαριού το επιβάλλουν και άλλες φορές όταν έχουν εξαντληθεί πιθανές φαρμακευτικές ή χειρουργικές θεραπείες.Οι ενδείξεις που συνήθως οδηγούν στην εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η ολιγοασθενοσπερμεία, η ενδομητρίωση, οι πολυκυστικές ωοθήκες, η ανεξήγητη υπογονιμότητα φυσικά και πολλές άλλες. Ποια είναι όμως τελικά αυτή η τόσο διαδεδομένη αλλά και συνάμα άγνωστη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης; Mε λίγα λόγια πρόκειται ουσιαστικά για μια φαρμακευτική θεραπεία που αναγκάζει την ωοθήκη να παράξει αρκετά ωάρια, κατόπιν της λήψης των παραχθέντων ωαρίων και της γονιμοποίησής τους στο εργαστήριο και ακολούθως της τοποθέτησης των εμβρύων στην ενδομήτριο κοιλότητα.

Για να γίνει κατανοητή η διαδικασία πρέπει να γνωρίζουμε ότι κάθε μήνα ο «κυρίαρχος» ενδοκρίνης αδένας που βρίσκεται στο κέντρο του εγκεφάλου αναγκάζει την ωοθήκη της γυναίκας να παράξει το ωάριο. Η πρώτη λοιπόν φαρμακευτική ουσία που χρησιμοποιείται είναι εκείνη που μετά από καθημερινή χορήγησή της «αποκόπτει» την ωοθήκη από την επιρροή του συγκεκριμένου «κυρίαρχου» αδένα, καθιστώντας την πλέον έτοιμη να ανταποκριθεί στην δεύτερη ομάδα φαρμάκων που αποτελούν την ορμονική θεραπεία και που χορηγούμενες σε συγκεκριμένες δόσεις θα την αναγκάσουν να παράξει πολλά ωάρια. Με απλά λόγια η ουσία της θεραπείας είναι η αποκοπή της ωοθήκης από την επιρροή του «κυρίαρχου» αδένα και η παρουσία του γυναικολόγου ως « κυρίαρχου» πλέον της ωοθήκης που θα την αναγκάσει με την θεραπεία του να παράξει πολλά ωάρια.

Η παρακολούθηση της διαδικασίας ακολούθως γίνεται με μια σειρά υπερηχογραφημάτων και αιματολογικών εξετάσεων που διαπιστώνουν την προοδευτική αύξηση των ωοθυλακίων και των οιστρογόνων του αίματος. Η λήψη των ωαρίων γίνεται όταν τα ωοθυλάκια φθάσουν στο επιθυμητό μέγεθος, με την λήψη ελαφριάς μέθης φυσικά, διακολπικά κάτω από υπερηχογραφικό έλεγχο. Ακολούθως, μετά την σπερματοληψία από τον σύζυγο, σπερματοζωάρια και ωάρια παραλαμβάνονται από τους υπεύθυνους βιολόγους οι οποίοι προχωρούν στην γονιμοποίηση τους με την μέθοδο που ταιριάζει στο ζευγάρι λαμβάνοντας υπ’ όψιν το λόγο της υπογονιμότητας.

Την επομένη της ωοληψίας παρατηρούνται πλέον οι προπυρήνες μέσα στα ωάρια, σημάδι γονιμοποίησης, ενώ την μεθεπόμενη είναι ορατά τα πρώτα κύτταρα του δημιουργηθέντος πλέον εμβρύου. Ο αριθμός και η ποιότητα των εμβρύων εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες, οι κυριότεροι των οποίων είναι η ποιότητα του ωαρίου-σπερματοζωαρίου και η σωστή επιλογή γονιμοποίησης από την πλευρά των βιολόγων. Η μεταφορά των εμβρύων στην ενδομήτριο κοιλότητα γίνεται την 2^η ή 3^η ημέρα και σε κάποιες περιπτώσεις στο στάδιο των βλαστοκύστεων όπως λέγεται ένα έμβρυο 5^ης -6^ης ημέρας.

Ο αριθμός των εμβρύων που μεταφέρονται εξαρτάται από την ηλικία της γυναίκας, την ποιότητα των εμβρύων και φυσικά την ύπαρξη προηγούμενων αποτυχημένων προσπαθειών. Οι πιθανότητες επιτυχίας στην νεαρή ηλικία είναι αρκετά υψηλές όπως επίσης και οι πιθανότητες ύπαρξης εμβρύων προς κατάψυξη, λόγω μεγάλου αριθμού ωαρίων.

Συμπερασματικά η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι σίγουρα το πιο σοβαρό όπλο στις διαδικασίες της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, η πιο πειστική απάντηση στο πρόβλημα της υπογονιμότητας του ζευγαριού και η πιο μεγάλη ελπίδα στην βίωση του θαύματος της γέννησης.

healthview.gr