Δίχως επιφυλάξεις, το 2010 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η χρονιά των φυσικών καταστροφών

Σεισμοί, καύσωνες, πλημμύρες, εκρήξεις ηφαιστείων, σφοδροί τυφώνες, χιονοθύελλες και καθιζήσεις εδάφους δημιούργησαν ένα εφιαλτικό σκηνικό σε διάφορες περιοχές του πλανήτη και επέφεραν το θάνατο σε περισσότερους από 250.000 ανθρώπους.

H χρονιά που μας άφησε κατέστη το πλέον φονικό έτος των τελευταίων τριάντα και πλέον ετών, καθώς ακόμη κι αν πολλές από τις καταστροφές που συντελέστηκαν αποδοθούν στο «τυχαίο», το «ανθρώπινο χέρι», για ακόμη μία φορά κατέστησαν οδυνηρές.
Οι φτωχές πρακτικές κατασκευής και ανάπτυξης έπαιξαν βασικό ρόλο στο να καταστήσουν τους σεισμούς πιο δολοφονικούς απ’ ό,τι θα μπορούσαν να είναι, δεδομένου ότι περισσότεροι άνθρωποι ζουν στην ένδεια και σε τρωτά κτήρια σε πολλές μεγαλουπόλεις.

Ο σεισμός του Ιανουαρίου που σκότωσε περισσότερους από 220.000 ανθρώπους στην Αϊτή αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η πρωτεύουσα, Πορτ-ο-Πρενς, έχει σχεδόν τριπλάσιους κατοίκους, πολλοί από τους που ζουν στην ένδεια και πιο κακοχτισμένα σπίτια - παράγκες σε σχέση με μια 25ετία πριν.
Το πλέον φονικό έτος των τελευταίων 30 χρόνων το 2010

Ετσι, αν ο ίδιο σεισμός εκδηλωνόταν το 1985, αντί του 2010, οι θάνατοι που προκλήθηκαν θα κυμαίνονταν πιθανώς στους 80.000. Ενας σεισμός που χτύπησε το Φεβρουάριο τη λιγότερο εποικισμένη Χιλή, ήταν 500 φορές ισχυρότερος από αυτόν στην Αϊτή, αλλά προκάλεσε λιγότερους από 1.000 θανάτους.

Οι σχετικοί, με το κλίμα, επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι αυτό αλλάζει εξαιτίας της, προκαλούμενης από τον άνθρωπο, ανόδου της θερμοκρασίας, επιφέροντας ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι καύσωνες και οι πλημμύρες. Το καλοκαίρι, ένα καιρικό σύστημα προκάλεσε αφόρητη ζέστη στη Ρωσία, ενώ μακρύτερα στο νότο προκάλεσε πλημμύρες στο Πακιστάν με αποτέλεσμα 62.000 τετραγωνικά μίλια γης να κατακλυστούν από νερά. Το αποτέλεσμα ήταν ο θάνατος σχεδόν 17.000 ανθρώπων, αριθμός μεγαλύτερος από τα θύματα όλων των αεροπορικών δυστυχημάτων της τελευταίας δεκαπενταετίας.

«Είναι μία μορφή αυτοκτονίας ή δεν είναι; Χτίζουμε σπίτια που μας σκοτώνουν (με τους σεισμούς). Χτίζουμε σπίτια σε ζώνες πλημμυρών που μας πνίγουν» λέει ο Ρότζερ Μπίλχαμ, καθηγητής Γεωλογικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο. «Αυτό είναι το μειονέκτημά μας: η μη πρόγνωση αυτών των πραγμάτων».
Ο μεγάλος αριθμός των ακραίων καιρικών φαινομένων το 2010 είναι ένα κλασικό σημάδι της προκαλούμενης, από τον άνθρωπο, παγκόσμιας ανόδου της θερμοκρασίας, εξαιτίας του φαινομένου του θερμοκηπίου και οι επιστήμονες του κλίματος έχουν προειδοποιήσει γι’ αυτό. Υπολογίζουν ότι ο δολοφονικός καύσωνας που έπληξε της Ρωσία, ανεβάζοντας τον υδράργυρο στο επίπεδο ρεκόρ των 43,8 βαθμών Κελσίου, θα συνέβαινε μία φορά στα 100.000 χρόνια δίχως την παγκόσμια άνοδο της θερμοκρασίας, εξαιτίας του φαινομένου του θερμοκηπίου. Σημειώνεται ότι, όπως διαφαίνεται από τα προκαταρκτικά στοιχεία, η άνοδος του υδράργυρου έσπασε όλα τα ρεκόρ σε 18 χώρες.

«Αυτά τα καιρικά γεγονότα δεν θα είχαν συμβεί δίχως την παγκόσμια άνοδο της θερμοκρασίας, εξαιτίας του φαινομένου του θερμοκηπίου», επισημαίνει ο Κβιν Τρένμπερθ, επικεφαλής των κλιματικών αναλύσεων στο Εθνικό Κέντρο για την Ατμοσφαιρική Ερευνα στο Μπούλντερ του Κολοράντο.

Κόστος σε ανθρώπινες ζωές
Ενώ ο σεισμός στην Αϊτή, ο καύσωνας στη Ρωσία και οι πλημμύρες στο Πακιστάν ήταν τα πιο θανατηφόρα γεγονότα, δολοφονικοί σεισμοί χτύπησαν επίσης τη Χιλή, την Τουρκία, την Κίνα και την Ινδονησία σε ένα από τα πιο ενεργά σεισμικά έτη εδώ και δεκαετίες. Μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου είχαν συμβεί 20 σεισμοί μεγέθους 7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ ή υψηλότερα, έναντι των κατά μέσο όρο 16. Αυτό το έτος συνδέεται με τους μεγαλύτερους σεισμούς από το 1970, αλλά δεν αποτελεί και χρονιά - ρεκόρ.

Οι πλημμύρες είχαν σκοτώσει περισσότερους από 6.300 ανθρώπους σε 59 χώρες μέχρι το Σεπτέμβριο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ο κατάλογος των πλημμυρισμένων χωρών περιλαμβάνει την Κίνα, την Ιταλία, την Ινδία, την Κολομβία και το Τσαντ. Ο ισχυρότατος τυφώνας Μέγκι, με ανέμους που έπνεαν με ταχύτητα που ξεπερνούσε τα 200 μίλια την ώρα κατάστρεψε τις Φιλιππίνες και περιοχές της Κίνας. Μέχρι το Νοέμβριο, σχεδόν 260.000 άνθρωποι είχαν πεθάνει από καταστροφές το 2010, έναντι 15.000 το 2009.

Η προηγούμενη χρονιά, κατά την οποία οι φυσικές καταστροφές ήταν ανάλογα θανατηφόρες ήταν το 1983, εξαιτίας της ξηρασίας και της πείνας που έπληξαν την Αιθιοπία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ενώ σύμφωνα με την Swiss Re η πιο θανατηφόρα ήταν το 1976. Η φιλανθρωπική οργάνωση Oxfam αναφέρει ότι 21.000 θάνατοι που προκλήθηκαν από φυσικές καταστροφές το 2010 συνδέονται με καιρικά φαινόμενα.

Ο καιρός σε «κώμα»
Αφότου ισχυρές χιονοθύελλες παρέλυσαν στις αρχές του χρόνου τις μέσο-Ατλαντικές περιοχές των ΗΠΑ και χιονοπτώσεις ρεκόρ έπληξαν τη Ρωσία και την Κίνα, η θερμοκρασία ανέβηκε στα ύψη. Το 2010 μπορεί να χαρακτηριστεί ως το θερμότερο έτος στα αρχεία παγκοσμίως ή στην καλύτερη περίπτωση ως ένα από τα τρία θερμότερα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό.

Η μέση παγκόσμια θερμοκρασία μέχρι τα τέλη του Οκτωβρίου ήταν 14,7 βαθμοί Κελσίου, ελάχιστα πιο πάνω από το 2005 το οποίο κρατούσε το ρεκόρ, σύμφωνα με το αμερικανικό Εθνικό Κέντρο Κλιματικών Δεδομένων. Στις 27 Σεπτεμβρίου το Λος Αντζελες γνώρισε την πιο καυτή ημέρα στην καταγεγραμμένη ιστορία του, με 45 βαθμούς Κελσίου, ενώ τον Μάιο στο Πακιστάν το θερμόμετρο έδειξε 53,8 βαθμούς Κελσίου, μία θερμοκρασία που μπορεί να είναι η υψηλότερη που έχει ποτέ καταγραφεί σε μία κατοικημένη περιοχή.

Στη Φλόριντα των ΗΠΑ η χρονιά ξεκίνησε με ισχυρή παγωνιά που έκανε τα «ψύχραιμα» ιγκουάνα να περνούν σε κώμα και να πέφτουν από τα δέντρα. Κατόπιν ήρθε το θερμότερο καλοκαίρι στα αρχεία για την περιοχή. Η βόρεια Αυστραλία είχε την υγρότερη περίοδο Μαΐου - Οκτωβρίου, ενώ η νοτιοδυτική περιοχή της χώρας βίωσε την ξηρότερη περίοδο που έχει καταγραφεί ποτέ. Αλλά και περιοχές της λεκάνης του Αμαζονίου χτυπήθηκαν από ξηρασία που είχε ως αποτέλεσμα τα ύδατα του ποταμού να πέσουν στη χαμηλότερη στάθμη τους στην καταγεγραμμένη ιστορία.

Ακραία, παράξενα και... δολοφονικά φαινόμενα
Ενα ηφαίστειο στην Ισλανδία παρέλυσε την εναέρια κυκλοφορία στην Ευρώπη για αρκετές ημέρες και επέφερε αναστάτωση στα ταξίδια για περισσότερους από 7 εκατομμύρια ανθρώπους. Αλλα ηφαίστεια στο Κονγκό, τη Γουατεμάλα, τον Ισημερινό, τις Φιλιππίνες και την Ινδονησία ανάγκασαν χιλιάδες ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους για λόγους ασφαλείας.

Η πόλη της Νέας Υόρκης είχε έναν σπάνιο ανεμοστρόβιλο. Μια σπάνια χαλαζόπτωση, με χαλαζόκοκκους σχεδόν 20 εκατοστών, έπληξε τη νότια Ντακότα τον Ιούλιο. Στο Βανκούβερ, στη Βρετανική Κολομβία, δεν υπήρξε αρκετό χιόνι για να ξεκινήσουν οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες, ενώ η Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ ήταν αποκλεισμένη από τα χιόνια.

Τον Οκτώβριο, μέσα σε ένα εικοσιτετράωρο, η Ινδονησία γνώρισε τον τρόμο επί τρία: με έναν δολοφονικό σεισμό μεγέθους 7,7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, ένα τσουνάμι που σκότωσε περισσότερους από 500 ανθρώπους και ένα ηφαίστειο που ξύπνησε και ανάγκασε περισσότερους από 390.000 ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.

Το 2010 ξεκίνησε με το φαινόμενο «Ελ Νίνιο» να οδηγεί σε ακραία καιρικά φαινόμενα σε διάφορα σημεία του πλανήτη. Αργότερα, μέσα στο έτος, ο κόσμος υπέστη τις συνέπειες ενός ισχυρού «Λα Νίνα» το οποίο προκαλεί αντίθετα καιρικά φαινόμενα. Η ύπαρξη ενός έτους με ένα ισχυρό «Ελ Νίνιο» και ενός «Λα Νίνα» παράλληλα, είναι ασυνήθιστη.

Αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες καταγράφηκε αριθμός ρεκόρ μεγάλων καταστροφών. Μέχρι τις 14 Δεκεμβρίου είχαν καταγραφεί 79, ενώ ο μέσος όρος σε ένα έτος είναι 34. Μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου, ο αριθμός των θανάτων που προκλήθηκαν από φυσικές καταστροφές είχε ξεπεράσει ανάλογα καταστροφικά έτη, όπως το 2004, που εκδηλώθηκε το τσουνάμι στη νότια Ασία και το 2008, όταν η Μιανμάρ χτυπήθηκε από έναν σφοδρό κυκλώνα και η Κίνα επλήγη από έναν καταστροφικό σεισμό.


πηγή: Ημερησία